Дөңгелектеу

Дөңгелектеу - нақты оң санды белгілі бір дәлдікпен оның жуық мәнімен немесе басқа бір нақты оң санмен ауыстыру. Дөңгелектеудің екі түрі бар: кемімен дөңгелектеу, мұнда дөңгелектенетін санның оң жағындағы белгілі бір разрядтан кейінгі барлық цифрлары түгелімен алынып тасталады; артығымен дөңгелектеу, мұнда сақталатын разрядтың соңғы цифры 1-ге өсіріледі де, ал қалған цифрлары алынып тасталады. Сандарды дөңгелектеудің төмендегі ережесі қолданылады: егер санды дөңгелектегенде алынып тасталатын цифрлардың біріншісі $0,1,2,3,4$ цифрларының бірі болса, онда сақталатын ақырғы цифр өзгермейді, ал егер алынып тасталатын цифрлардың біріншісі $5,6,7,8,9$ цифрларының бірі болса, онда сақталатын ақырғы цифрға 1 қосылады. Мысалы, $20,35$ санын ондық разрядқа дейінгі дәлдікпен дөңгелектесек 20 болады. Ал 29,65 санын сондай дәлдікпен (ондық разрядқа дейінгі) дөңгелектесек 30 болады.

Артығымен дөңгелектеу

Қалдырылатын соңғы цифрға бір (1) қосылады; бұл мынадай үш түрлі жағдайда болады:

1. егер алмастырылатын цифрдың алғашқысы $5$-тен артық $6,7,8,9$ цифрларына тең болса, мысалы, $13971\approx 1400$;
2. егер алмастырылатын алғашқы цифры болмаса, мысалы, $13571\approx 1400$;
3. егер алмастырылатын алғашқы цифр $5$-ке тең болса, одан соң нөл цифрлары болса, бұған қосымша алмастырылатын цифрдың алдында тақ цифр тұрса, мысалы, $13500\approx 14000$.

Дереккөздер

Үлгі:Stub Үлгі:Math-stub