Кальций оксиді

Кальций оксиді немесе сөндірілмеген әк немесе кирабит — негіздік оксид, ақ ұнтақ. Құрылымдық формуласы: Ca=O (химиялық формуласы CaO)

Алынуы

Әктасты айыру арқылы

$𝖢𝖺𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{\to }𝖢𝖺𝖮\mathsf{+}𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$

Сонымен қатар

$\mathrm{𝟤}𝖢𝖺\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟤}𝖢𝖺𝖮$

және кальций гидроксиды және кальций тұздарының термальды ыдырағанында:

$\mathrm{𝟤}𝖢𝖺\mathsf{(}𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}{\mathsf{)}}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\to }\mathrm{𝟤}𝖢𝖺𝖮\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$

Химиялық қасиеттері

Сурет:09. Гасење вар како силно егзотермен процес.webm

1. Қышқылдық оксидпен

$𝖢𝖺𝖮\mathsf{+}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\to }𝖢𝖺𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}$

1. Қышқылмен

$𝖢𝖺𝖮\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅\mathsf{\to }𝖢𝖺𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

1. Сумен

$𝖢𝖺𝖮\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\mathsf{\rightleftarrows }𝖢𝖺\mathsf{(}𝖮𝖧{\mathsf{)}}_{\mathrm{𝟤}}$ + 63.7 кДж/моль.

Қолдануы

Өмірде әк суы немесе кальций карбиді болып, түрленіп адамдардың ісіне жұмсалады. цемент, шыны, кальций карбиді өндірісінде және сөндірілген әк алуға колданылады.