Дитеричи теңдеуі

Дитеричи теңдеуі - газдағы басты термодинамикалық шамаларды байланыстыратын күй теңдеуі. Бұдан жиірек қолданылатын Ван-дер-Ваальс теңдеуімен салыстырғанда, бұл теңдеу нақты өлшемдері бар және бір-бірімен өзара әрекеттесетін бөлшектерден тұратын нақты газдарды сипаттауға пайдаланылады. Ұсынып, теориялық негіздемесін жасаған - неміс ғалымы Конрад Дитеричи (нем. Conrad Dieterici). Бір моль газ үшін теңдеудің екі түрі бар:

$p=\frac{RT}{V-b}\exp (-\frac{a}{RTV})(I)$

немесе

$p=\frac{RT}{V-b}-\frac{a}{V^{5/3}},(II)$

Бұл формулалардағы

• $p$ - қысым,
• $V$ - молярлық көлем,
• $T$ - абсолют температура,
• $R$ - универсал газ тұрақтысы,
• $a$ - тұрақты шама (екі зат үшін әртүрлі), молекулалардың өзара тартылыс күшін сипаттайды,
• $b$ - тұрақты шама (екі зат үшін әртүрлі), молекулалардың өзара тебіліс күшін сипаттайды, олардың мөлшерлеріне байланысты.

Екі теңдеу де жартылайэмпирикалық болып табылады. Молярлық көлемнің үлкен мәндерінде олар идеал газдың күй теңдеуіне өтеді. Дитеричидің бірінші теңдеуі төмен қысым жағдайларында Ван-дер-Ваальс теңдеуінен анағұрлым дәл бола отырып, жүйеге жоғары қысым әрекет еткенде жарамсыз болады.

Дереккөздер

• В. В. Еремин, С. И. Каргов, Н. Е. Кузьменко. Задачи по физической химии. Часть 1. Химическая термодинамика. — Москва, 2000.
• Сивухин Д. В. Общий курс физики. — Издание 3-е, исправленное и дополненное. — М.: Наука, 1990. — Т. II. Термодинамика и молекулярная физика. — 592 с. — ISBN 5-02-014187-9..