Циклоида бетінің кодын көру

[[Сурет:Cycloid f.gif|right|thumb|200px|Циклоида]]
'''Циклоида''' (грек. ''Kykloeіdes'' — дөңгелек тәріздес, домалақ) — жазық трансценденттік қисық сызық, түзу сызық бойымен сырғанамай, дөңгелей қозғалатын дөңгелектің берілген нүктесінің сызатын траекториясы. 
[[Сурет:Tautochrone curve.gif|right|thumb|200px|Циклоида]]
*: <math>x = rt - r \sin t</math>,
*: <math>y = r - r \cos t</math>.
*: <math>x=r \arccos \frac {r-y}{r} - \sqrt{2ry-y^2}</math>
*: <math>\left(\frac{dy}{dx}\right)^2 = \frac{2r-y}{y}.</math>
Циклоиданың параметрлік теңдеулері мынадай түрде жазылады: ,  Мұнда r — дөңгелектің радиусы, а — М нүктесінен дөңгелектің центріне дейінгі қашықтық, t — дөңгелектің бұрылу бұрышы. a=r болғанда (М нүктесі дөңгелектің бойында орналасқан) қарапайым Циклоида (m қисық сызығы), а<r болғанда . Циклоида периодты қисық сызық, периоды 2πr. Циклоида механикада, механизмдер теориясында кеңінен қолданылады. “Ц” терминін 1598 ж. Г.Галилей ұсынған.
== Ciлтемелер : == 
[[Қазақ Энциклопедиясы|"Қазақ Энциклопедиясы"]], 18 том<br/>


[[Санат: Математика]]
[[Санат: Геометрия]]

{{wikify}}