Фаза бетінің кодын көру

'''''Фаза'''''<ref>Рахимбекова З.М. Материалдар механикасы терминдерінің ағылшынша-орысша-қазақша түсіндірме сөздігі ISBN 9965-769-67-2</ref> 
:1. тербелістер мен толқындар теориясында — тербелмелі процестердің әрбір уақыт мезетіндегі күйін анықтайтын шама. Мысалы, [[гармония]]лық тербеліс жасайтын шаманың (кернеу, ток, т.б.) тепе-теңдік күйден ауытқуы (х) мына формуламен өрнектеледі:
::<math> x=xAsin(\omega t + \varphi _0)</math>,
::мұндағы х0 — тербеліс амплитудасы,
::<math>(\omega t + \varphi _0)</math>
::, — тербеліс Фазасы, <math>\omega t</math> — бұрыштық жиілік, t — уақыт, 
::<math> \varphi _0</math> — тербелістің бастапқы Фазасы, яғни Фазаның уақыттың бастапқы (t=0) мезетіндегі мәні. Гармониялық тербелістің Фазасы бұрыштық бірліктермен өрнектеледі, ал гармониялық емес периодты тербелістің Фазасы тербеліс периодының үлестері арқылы өрнектеледі;
:2. [[термодинамика]]да — заттың физикалық қасиеттері бойынша басқа мүмкін болатын тепе-теңдік күйлерден өзгеше термодинамик. тепе-теңдік күйі (қ. [[Термодинамика]]лық тепе-теңдік). Кейде заттың тепе-тең емес метатұрақты күйі де Фаза (метатұрақты фаза) деп аталады. Заттың бір Фазадан екінші Фазаға көшуі фазалық ауысу деп аталады. Ол зат қасиеттерінің сапалық өзгерістеріне тәуелді. Мысалы, заттың [[газ]], сұйық және кристалдық күйлері құрылымдық бөлшектердің ([[атом]]дардың, [[молекула]]лардың) қозғалыс сипатымен және реттелген құрылымның болуымен немесе болмауымен ерекшеленеді. Әр түрлі кристалдық Фазалар бір-бірінен кристалдық құрылым типімен, электр өткізгіштігімен, электрлік және [[магнит]]тік, асқын өткізгіштік қасиеттерімен, т.б. ерекшеленеді. Сұйық Фазалар бір-бірінен құраушыларының шоғырымен, асқындатқыштық қасиетінің болуы немесе болмауымен, серпімділік және электрлік қасиеттерінің [[анизотропия]]сымен өзгешеленеді. Қатты қорытпалардағы [[кристал]]дық құрылым Фазалары тығыздығымен, серпімділік модулімен, балқу [[температура]]сымен, т.б. қасиеттерімен ерекшеленуі мүмкін. Көп жағдайларда Фазалар кеңістік бойынша біртекті таралады, бірақ оған жатпайтындары да бар. Олар: екінші текті өткізгіштің аралас күйі (асқын өткізгіштік), әлсіз [[магнит]] өрісіндегі [[ферромагнетик]]тер, т.б;
:3. [[электртехника]]да — көп фазалы тізбектің құрамына енетін электр тізбектерінің бірі.<ref>[[Қазақ Энциклопедиясы|"Қазақ Энциклопедиясы"]], 9 том</ref>
[[Сурет:Phase shift.png|thumb|right]]

== Тербеліс фазасы ==
Тербеліс фазасы - тербелмелі немесе толқындық процестерді сипаттайтын функцияның мерзімді өзгеретін аргументі.<ref name="name" />

== Тербеліс фазасының айырымы ==
Тербеліс фазаның айырымы –– екі тербелмелі процестерді сипаттайтын бір мәнді гармоникалық функциялардың аргументтерінің айырымы.<ref name="name">Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Механика / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар : «ЭКО»ҒӨФ. 2007.-29 1 б. ISBN 9965-08-234-0</ref>

== Дереккөздер ==
<references/>

{{wikify}}

[[Санат:Механика]]


{{stub}}