Альфа-ыдырау бетінің кодын көру

{{Nuclear physics}} [[Сурет:Alpha Decay.svg|thumb|left|Альфа-ыдырау]]
'''Альфа-ыдырау''' деп берiлген ядроның өз еркiмен альфа-бөлшекке және ядро-қалдыққа мына түрдегi түрленуiн айтады 
<center> <math>  \ ^{A}_{Z}X \rightarrow ^{4}_{2}He + \ (^{A-4}_{Z-2}X)   </math> </center>
Альфа-ыдырау кезiнде ыдырайтын (аналық) ядроның заряды екiге, ал массалық саны төртке кемидi. Тәжiрибе Zi82 болатын барлық ядролардың альфа-радиоактивтi екенiн көрсетедi. Мұның бiр мысалы <sup>238</sup><sub>92</sub>U ядросы. Бұл ядроның альфа ыдырауының нәтижесiнде альфа бөлшектi және торий ядросының изотопын аламыз 
<center> <math>  \ ^{238}_{92}U \rightarrow ^{234}_{90}Th + \alpha  \ (^4_2He)   </math> </center>
Бұл ыдыраудың нәтижесiнде [[альфа-бөлшек]]тiң кинетикалық энергиясы 4,18 МэВ, ал сәйкес [[торий]] изотопының [[кинетикалық энергия]]сы 0,07 МэВ болады. 
Альфа-ыдыраудың механизмiн [[классикалық физика]] түсiндiре алмайды. Классикалық көзқарас тұрғысынан альфа-бөлшек ядродан бөлiнiп шығу үшiн ядролық тартылыс күшiне қарсы жұмыс жасауы қажет. Ал бiрақ шындығында мұндай жұмыс жасалынбайды. Бұлай болуының себебi [[кванттық механика]]дағы бөлшектiң толқындық қасиетiмен байланысқан [[туннельдiк құбылыс]] арқылы түсiндiрiледi.

[[Санат:Ядролық физика]]
[[Санат:Радиоактивтiлiк]]